काठमाडौं । अष्ट्रेलियाको पश्चिमी क्षेत्रको ह्यामर्सली क्षेत्रमा ठूलो फलामको भण्डार फेला परेको छ । यो अहिलेसम्म ज्ञात विश्वको सबैभन्दा ठूलो फलाम खानी हो । निक्षेपको अनुमानित आकार ५५ अर्ब मेट्रिक टन छ । साथै, यसको बजार मूल्य लगभग ६ ट्रिलियन डलर हुने अनुमान गरिएको छ । यो खोज आकारमा मात्र ठूलो छैन, तर यसको गुणस्तर पनि उत्कृष्ट छ । रिपोर्टका अनुसार, यो अयस्कमा ६०% भन्दा बढी फलामको शुद्धता छ ।

अस्ट्रेलिया पहिले नै विश्वको सबैभन्दा ठूलो फलाम अयस्क निर्यातकर्ता हो । तर यो नयाँ खोजले फलाम अयस्क बजारमा अस्ट्रेलियाको स्थिति बलियो बनाउनेछ । यसले यस क्षेत्रमा ठूलो मात्रामा लगानी सिर्जना गर्ने सम्भावना छ । जसका कारण यस क्षेत्रमा नयाँ पूर्वाधार विकास हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

कसरी पत्ता लाग्यो ?

यो भण्डार पत्ता लगाउन रिमोट सेन्सिङ, गहिरो ड्रिलिंग र थ्रीडी सबसर्फेस म्यापिङ जस्ता आधुनिक भूगर्भीय प्रविधिहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन् । यी प्रविधिहरूले खानी विज्ञहरूलाई खनिज क्षेत्रमा लुकेको यो विशाल भण्डार पत्ता लगाउन मद्दत गरेका छन् । कर्टिन विश्वविद्यालयका भूगर्भशास्त्री डा. लियाम कोर्टनी–डेभिसले यो खोजलाई खेल परिवर्तन गर्ने खालको भएको बताएका छन् । उनका अनुसार यसले खानी क्षेत्रमा ‘क्रान्तिकारी परिवर्तन’ ल्याउनेछ । उनले यति ठूलो मात्रा र शुद्धताको अयस्कले विश्वव्यापी मूल्यलाई असर गर्न र व्यापार सन्तुलनलाई झुकाउन सक्ने पनि बताए ।

खानी उत्खनन चाँडै सुरु हुने

यद्यपि, यति ठूलो परियोजनासँग वातावरणीय चिन्ता पनि उत्पन्न हुनेछ । तर विज्ञहरू विश्वास गर्छन् कि यसको आर्थिक लाभ यति ठूलो छ कि सरकार र कम्पनीहरूले वातावरणीय सन्तुलनलाई ध्यानमा राखेर समाधान खोज्नेछन् । आगामी महिनाहरूमा, अष्ट्रेलियाली सरकार र खानी कम्पनीहरूले यस परियोजनाको बारेमा थप जानकारी साझा गर्नेछन् । यसमा यो खानीबाट फलामको अयस्क निकाल्ने प्रक्रिया कहिले र कसरी सुरु हुन्छ भन्ने कुरा पनि समावेश हुनेछ । अनुवाद गरिएको