काठमाडौं । यदि आधुनिक संसारलाई आर्थिक पुनः प्राप्तिको कहिल्यै आवश्यकता थियो भने त्यो आवश्यकता अहिले छ । दुई वर्षभन्दा बढी विनाशकारी महामारी र युरोपमा युद्धको पुनरागमनले सुरु गरेको विश्वव्यापी आर्थिक झट्का पछि, विश्वको अर्थतन्त्रको वृद्धिको सम्भावना फेरि एकपटक अनिश्चित बनेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषले विश्वव्यापी वृद्धि २०२१ मा अनुमान गरेको ६.१ प्रतिशतबाट यो वर्ष र आगामी वर्ष ३.६ प्रतिशत प्रक्षेपण गर्दै तीव्र गतिमा सुस्त हुने बताएको छ ।

आर्थिक पुनरुत्थानमा पछिल्लो समय युद्ध, प्रतिबन्धहरू र चीनमा कोभिड–१९ तालाबन्दीको नयाँ चरणले थप धक्का दिएको छ । नतिजा नयाँ कार वा गृह उपकरणको लागि लामो प्रतीक्षाको असुविधा भन्दा धेरै हो । हामी वास्तविक सम्भावनाको सामना गर्दैछौं कि आर्थिक धक्काले सबैभन्दा कमजोर समाजहरूमा सबैभन्दा बढी प्रभाव पार्नेछ ।

यो विकास विशेष गरी निराशाजनक छ किनभने विश्वभर व्यापार र व्यापार आशावाद बढेको थियो । अर्थव्यवस्थाहरूले महामारीको सामना गर्न लचिलोपन देखाउँदै थिए । इकोनोमिस्ट इम्प्याक्टसँगको साझेदारीमा तयार पारिएको ट्रेड इन ट्रान्जिसन रिपोर्टले देखाउँछ कि दुई तिहाइभन्दा बढी ‘बिजनेस लिडर्स’ हरुले २०२० र २०२१ बीचमा निर्यात ५०% सम्म बढेको देखेका छन् ।

२०२० र २०२१ बीचको कम्पनी–व्यापी निर्यातमा परिवर्तन

यो तथ्याङ्क साँच्चै उत्साहजनक छ किनभने हामीलाई थाहा छ कि वैश्विक व्यापार गरिबीमा नाटकीय गिरावटको एक महत्वपूर्ण आधार भएको छ । विश्व बैंकका अनुसार विश्व व्यापारले विगत ३० वर्षमा मात्रै करिब १ अर्ब मानिसलाई चरम गरिबीबाट बाहिर निकालेको छ । तथापि, महामारीले अब लाखौंलाई चरम गरिबीको छेउमा धकेलिसकेको छ । त्यसकारण हामीले व्यापारको फाइदामा सबैभन्दा बढी भर परेकाहरूलाई हानि पुर्याउने अर्को आर्थिक झटका सहन सक्दैनौं ।

सार्वजनिक र निजी क्षेत्रका नेताहरू र संस्थाहरूले तुरुन्तै विश्वव्यापी अर्थतन्त्र र विश्वको गरिबलाई जोगाउन व्यापारको सुरक्षा गर्न एकसाथ काम गर्नुपर्छ । यो विश्वको कमजोर आपूर्ति शृङ्खलाहरूलाई असर गर्ने प्रणालीगत समस्याहरू समाधान गरेर सुरु हुन्छ । कन्टेनर जहाजहरू लिनुहोस ः तीमध्ये हाल जारी लकडाउनका कारण भीडभाड भएका बन्दरगाहहरूमा अड्किएका छन् । यसैबीच, धेरै क्षेत्रहरूमा आपूर्ति र माग बीचको असन्तुलन हुँदा पनि नयाँ ढुवानी क्षमता निर्माण हुन बाँकी छ ।

सुखद समाचार यो हो कि हामीसँग आपूर्ति चेनहरूलाई थप लचिलो बनाउन आवश्यक पर्ने धेरै समाधान र उपकरणहरू छन् । सार्वजनिक र निजी क्षेत्रले मिलेर काम गरेको खण्डमा हामी यसलाई ट्रयाकमा ल्याउन सक्छौं । हामीले आपूर्ति श्रृंखला व्यवस्थापन र अवस्थित नेटवर्कहरूलाई थप लचिलो बनाउनको लागि परम्परागत दृष्टिकोणहरूको पुनः मूल्याङ्कन गर्नुपर्छ । लागत स्ट्रिपहरूमा हालको एकल मनको फोकसले व्यापारलाई प्रवाहित राख्न आवश्यक लचिलोपन र चपलताको प्राथमिकतालाई टाढा राख्छ । मलाई विश्वास छ कि यदि हामीले यी तीन क्षेत्रहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्छौं भने हामीले विश्वव्यापी व्यापारलाई ठीक गर्न सक्छौं :

जोखिमको राम्रोसँग अनुमान : पछिल्ला केही वर्षहरूका पीडादायी पाठहरु यी हुन् कि एकपटक टाढाको सम्भावनाहरू मानिने घटनाहरूले विश्वव्यापी आपूर्ति श्रृंखलाहरूमा ठूलो अवरोध ल्याउन सक्छन । स्वेज नहरमा भएको घटना जस्ता स्थानीयकृत घटनाहरूले विश्वव्यापी व्यापारलाई ठप्प पारेको हामीलाई थाहा छ । यद्यपि, हामीसँग त्यस्ता जोखिमहरू अनुमान गर्न र न्यूनीकरण गर्न क्रस–सेक्टर विशेषज्ञता छ । डाटा साझेदारी गर्न र जोखिमका क्षेत्रहरू पहिचान गर्न सहकार्य प्राथमिकतामा हुनुपर्छ । यदि हामीले ठूला संकटहरू उत्पन्न हुन सक्छ र तिनीहरू कसरी समस्या बन्न सक्छन् भनेर पूर्वानुमान गर्नमा अझ राम्ररी सक्यौ भने हामी जोखिमको व्यापक दायराको लागि तयार छौं भनेर सुनिश्चित गर्न जोखिम परिदृश्यहरू र समाधानहरू विचार गर्न हाम्रो विशेषज्ञता लागू गर्न सक्छौं ।

डिजिटलाइजेसन : विश्वव्यापी आपूर्ति श्रृंखला फिक्स गर्न विश्वास र पारदर्शिता चाहिन्छ । डिजिटल प्रविधिहरू र प्लेटफर्महरूले वास्तविक–समय डाटा साझेदारी गर्ने क्षमता र अवसर दुवै प्रदान गर्दछ । सूचना सुरक्षा बढाउने ब्लकचेन समाधानहरू होस् वा ढुवानीको दृश्यता बढाउने डिजिटल पोर्टलहरू, हामीले आपूर्ति श्रृंखलाहरूलाई अझ पारदर्शी र राम्रोसँग बुझ्न सक्ने प्रविधिको विस्तार देख्छौं । व्यवसायहरूले प्रक्रियाहरूलाई सुव्यवस्थित गर्न र आपूर्तिभर दृश्यता बढाउन प्रविधिद्वारा प्रस्तावित अवसरहरूलाई अँगाल्नुपर्छ ।

सबैका लागि व्यापार : व्यापारलाई बढावा दिनु भनेको मानिसहरूलाई गरिबीबाट बाहिर निकाल्ने सबैभन्दा शक्तिशाली औजारहरू मध्ये एक हो । ट्रेड इन ट्रान्जिसन रिपोर्टले देखाएझैं युक्रेनमा युद्ध हुनुअघि पनि महामारीपछिको आर्थिक सुधार असमान थियो । विश्व रसद पासपोर्ट जस्ता पहलहरूले सरकारहरूलाई व्यापारमा अझ नजिकबाट सहयोग गर्न र निर्यातकर्ता र आयातकर्ताहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारको फाइदा उठाउन सजिलो बनाएर आफ्नो अर्थतन्त्रलाई किकस्टार्ट गर्न मद्दत गर्न सक्छ । एक साझा लक्ष्यतिर सीमाना पार सँगै काम गरेर, सरकार र व्यवसायहरूले अझ बलियो विश्वव्यापी व्यापार समुदाय निर्माण गर्न सक्छन् जुन चुस्त र लचिलो दुवै छ ।

अब जोखिमविरुद्ध लजिस्टिक नेटवर्कको रक्षा, डिजिटलाइजेसन विस्तार र सबैका लागि विश्वव्यापी व्यापार काम गर्ने प्रोत्साहनहरू प्रदान गर्ने समय हो । यी पहलहरूले सुनिश्चित गर्नेछ कि हामी समस्यामा मात्रै प्रतिक्रिया गर्दैनौं कि तिनीहरूलाई प्रभावकारी रूपमा नेभिगेट गर्नको लागि राम्रोसँग तयार छौं ।

हाम्रो संसारले अर्को आर्थिक झटकाको लागि पर्खन सक्दैन । अब कुनै पनि आर्थिक झट्काले हाम्रो पहिल्यै कमजोर आपूर्ति शृङ्खलाहरू थप कमजोर हुनेछन्, अर्थतन्त्र, व्यवसायहरू, र उपभोक्ताहरूले संघर्ष गर्नेछन्, र विश्वको सबैभन्दा गरिबमा प्रभाव पर्ने कुरा कसैले कल्पना गर्न चाहँदैन । त्यसैले अब हामीले काम गर्नुपर्छ । त्यसकारण हामीले सँगै व्यापारलाई रूपान्तरण गर्नुपर्छ । अनुवाद गरिएको