काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले लगाएको करका कारण चीनको अवस्था झनै खराब हुँदै गइरहेको छ । ब्लूमबर्ग इकोनोमिक्सको नयाँ रिपोर्टले चीनका अधिकांश उद्योगहरू अमेरिकी करको हालको स्तरमा टिक्न सक्ने छैनन् भनी उल्लेख गरेको छ । हाल कर लगभग ४०% छ । जबकि २०२४ मा उद्योगहरूको औसत नाफा लगभग १४.८% छ । विश्लेषकहरू चाङ शु, डेभिड क्यू र माएवा कजिन भन्छन् कि यो भिन्नताका कारण कम्पनीहरूले मूल्यहरू अझ घटाउन सक्छन् । यसले नाफा घटाउनेछ । सबैभन्दा खराब अवस्थामा, रोजगारी गुम्न सक्छ र टाट पल्टिने र व्यवसाय बन्द हुने अवस्था आउन सक्छ ।

यी उद्योगहरू बढी जोखिममा छन्

प्रतिवेदनअनुसार, कपडा, आईटी र सञ्चार उपकरण र फर्निचर उत्पादन उद्योगहरू सबैभन्दा बढी जोखिममा छन् । विश्लेषकहरूले ३३ उद्योगहरूलाई विचार गरे । तीमध्ये केवल पाँच उद्योगहरूको नाफा कर दरभन्दा बढी छ । यसमा औषधि, सुर्तीजन्य र तेल तथा ग्यास निकासी उद्योगहरू समावेश छन् । चाङ शुको नेतृत्वमा रहेका अर्थशास्त्रीहरूले एक अनुसन्धान नोटमा लेखेका छन् कि अमेरिकी बजारमा धेरै निर्भर रहेका केही कम्पनीहरू टिक्न नसक्ने हुन सक्छन् । उनीहरूले थप लेखेका छन् कि अन्य कम्पनीहरूले आफूलाई अनुकूलन गर्ने प्रयास गर्नेछन् । यी कम्पनीहरूले कम नाफामा काम गर्नेछन्, कर्मचारीहरूलाई हटाउनेछन्, तलब कटौती गर्नेछन् र सस्तो सामानहरूले स्वदेशी र विदेशी बजारहरू भर्ने प्रयास गर्नेछन् ।

चीनको अर्थतन्त्र खतरामा

यी कुराहरूले विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थतन्त्रमा करले कति खतरा निम्त्याउँछ भनेर देखाउँछन् । चीनका मानिसहरूले यस समयमा धेरै खर्च गरिरहेका छैनन् । व्यापार अधिकारीहरूले अमेरिकासँग सम्झौता गर्न खोजिरहेका छन् ताकि करहरू थप नबढोस् । यस वर्षको सुरुमा, चीनमाथिको कर १४५% मा बढेको थियो । यस हप्ताको तथ्याङ्कले चीनको वृद्धि उद्योग र निर्यातमा कति निर्भर छ भनेर देखाएको छ । दोस्रो त्रैमासिकमा चीनको जिडिपी ५.२% ले बढ्यो, जुन अपेक्षाभन्दा बढी हो । तर यो भयो किनभने कम्पनीहरूले सामानहरू छिटो ढुवानी गरे र मूल्य घटाए । यो सधैंभरि रहन सक्दैन ।

चीनलाई अमेरिका कति चाहिन्छ ?

ब्लूमबर्ग इकोनोमिक्सको विश्लेषणले पत्ता लगायो कि चीनका लगभग आधा उद्योगहरूलाई विदेशी बजारहरूमा उनीहरूको १०% वा सोभन्दा बढी सामान बेच्न आवश्यक पर्दछ । अमेरिका अझै पनि चीनको सबैभन्दा ठूलो व्यापारिक साझेदार हो । विश्लेषकहरू भन्छन् कि यदि कर उच्च रह्यो भने, अमेरिकी कम्पनीहरूले अन्य देशहरूबाट सामानहरू किन्न थाल्नेछन् ।

यद्यपि चिनियाँ उद्योगहरूलाई घाटाबाट जोगाउन सक्ने केही कुराहरू छन् । जस्तै अन्य देशहरूमा निर्यात गर्ने जहाँ सामानहरूमा त्यति धेरै कर लगाइँदैन । केही सामानहरू घरेलु बजारमा पनि बेच्न सकिन्छ । केही उद्योगहरूले सम्पूर्ण विश्व बजार कब्जा गरेका छन्, जसले गर्दा अमेरिकी कम्पनीहरूलाई अन्यत्रबाट आवश्यक सामानहरू फेला पार्न गाह्रो वा असम्भव भएको छ । चिनियाँ सरकारले आर्थिक सहयोग पनि प्रदान गर्न सक्छ ।