काठमाडौं । कार्तिक महिनामा विभिन्न भुक्तानी प्रणालीबाट हुने भुक्तानीमा ठुलो गिरावट आएको छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको नयाँ तथ्यांक अनुसार कार्तिक महिनामा असोज महिनाको तुलनामा क्युआर कोडमार्फत हुने भुक्तानीमा मात्रै १ अर्ब १९ करोड ३० लाख रुपैयाँ बराबरको गिरावट आएको छ ।
तथ्यांक अनुसार गत असोज महिनामा क्युआरमार्फत १७ अर्ब ३३ करोड ६० लाख रुपैयाँ बराबरको भुक्तानीका भएकोमा कार्तिकमा उक्त भुक्तानी घटेर १६ अर्ब १४ करोड ४० लाख रुपैयाँमा सिमित भएको हो । नेपाल राष्ट्र बैंकलगायत सरकारी पक्षले नै नगदरहित भुक्तानी प्रणाली विकास गरी प्रवद्र्धन गरिरहेको छ । त्यसैको एक माध्यम क्युआर पेमेन्ट भएपनि कार्तिक महिनामा भने यसमार्फत हुने भुक्तानीमा गिरावट आएको हो ।
यस्तै यस अवधिमा मोबाइल बैंकिङमार्फत हुने भुक्तानीमा समेत १० अर्ब बढिको गिरावट आएको राष्ट्र बैंकको तथ्यांकमा उल्लेख छ । गत असोज महिनामा मोबाइल बैंकिङमार्फत १ खर्ब ६२ अर्ब १३ करोड रुपैयाँ बराबरको भुक्तानी भएको थियो । तर, कार्तिक महिनामा भने यस्तो भुक्तानी १० अर्ब १५ करोड १० लाखले घट्दै १ खर्ब ५१ अर्ब ९८ करोड रुपैयाँमा सिमित भएको हो ।
यसैगरी कार्तिक महिनामा इन्टरनेट बैंकिङमार्फतको भुक्तानीमा २५ करोडको गिरावट आउँदा आइपीएस भुक्तानी ४९ अर्ब, कनेक्ट आइपीएस भुक्तानी २७ अर्ब र डेबीट कार्डमार्फत हुने भुक्तानीमा ११ अर्ब रुपैयाँको गिरावट आएको छ । यस्तै कार्तिक महिनामा असोजको तुलनामा एटिएम कार्डमार्फत झिकिने पैसामा १० अर्ब ६२ करोड रुपैयाँ बराबरको गिरावट आउँदा आरटीजीएस भुक्तानीमा ४ खर्ब ७५ अर्ब रुपैयाँको गिरावट आएको छ ।
पछिल्लो समय बैंकिङ प्रणालीमा देखिएको तरलता संकुचनको असर सर्वसाधारणमा पनि पर्दा भुक्तानी प्रणालीबाट हुने भुक्तानीमा समेत ठुलो गिरावट आएको देख्न सकिन्छ । कार्तिक महिनामा वालेट र इकमर्श भुक्तानी भने बढेको छ । राष्ट्र बैंकका अनुसार असोजको तुलनामा कार्तिकमा वालेटबाट हुने भुक्तानी ६५ करोडदले बढ्दा ईकमर्श भुक्तानी २४ करोडले बढेको छ ।
