काठमाडौं । मानिसको आम्दानी बढ्यो, खानपानमा परिवर्तन भयो । सहरको कुरा छाडौं जंक फुड हरेक गाउँमा सजिलै पाइन्छ । पछिल्लो समय विभिन्न फुड डेलिभरी कम्पनीहरूले यसमा थप सहयोगीको भूमिका निर्वाह गरेका छन् । जसका कारण प्राय देशका अधिकांश क्षेत्रमा सहज खाद्यान्न ढुवानी भइरहेको छ । जसका कारण मानिसहरुले स्वादिष्ट खाना पाउँदै आएपनि यसको प्रभाव भने अन्यत्र पनि देखिएको छ ।

धेरै बाहिरको खाना र जंक फुडको प्रभाव कस्तो परिरहेको छ भन्नेबारे ‘फार्म फ्रेश–टू–होम ब्रान्ड कन्ट्री डिलाइट’ ले इन्डियन डाइटेटिक एसोसिएसन मुम्बईसँगको सहकार्यमा एक सर्वेक्षण गरेको थियो । सो अध्ययनले भने स्वास्थ्यका विषयमा चिन्ताजनक निष्कर्ष प्रस्तुत गरेको छ । भर्खरै प्रकाशित सर्वेक्षण रिपोर्टका अनुसार अहिले सहरी क्षेत्रका हरेक १० मध्ये ७ जना पाचन समस्याबाट ग्रस्त छन् । जसको पेट खराब हुन्छ उनीहरुलाई अरु समस्या पनि हुन्छ । जसमा पेटको समस्या देखिएको छ उनीहरुमा केही मानसिक स्वास्थ्य समस्या पनि देखिएको रिपोर्टमा छ । जस्तै ः अत्याधिक चिन्ता, कमजोर स्मरणशक्ति र मूड धेरै चाँडै परिवर्तन हुने ।

१० मध्ये ७ जनालाई पेटको समस्या

यस सर्वेक्षणको प्रतिवेदनले सहरका १० जनामध्ये ७ जनालाई पाचन वा पेटसम्बन्धी समस्या रहेको खुलासा गरेको छ । ५९ प्रतिशतले साप्ताहिक र १२ प्रतिशतले दैनिक रुपमा पेट खराब भएको गुनासो गरे । अधिकांश मानिसहरू (८०%) विश्वास गर्छन् कि पाचन पेटका स्वास्थ्य समस्याहरू दीर्घकालीन रोगहरू बन्न सक्छन् । चाखलाग्दो कुरा के छ भने ६०% भन्दा बढी ग्राहकहरूले पाचन र जीवनशैलीसम्बन्धी रोगहरूबाट बच्न आफ्नो आहार परिवर्तन गरेका छन् ।

जंक फुड कारण

यस स्वास्थ्य सर्वेक्षणले खाने पिउने केही बानीको कारण पेट खराब हुने देखाएको छ । करिब ६३% मानिसले हरेक हप्ता जंक वा प्रशोधित वा प्याकेज गरिएको खाना खाने र ६८%लाई पेटसम्बन्धी समस्या भएको बताए । ६६% मानिसहरू विश्वास गर्छन् कि फास्ट÷जंक फुड वा रासायनिक प्रशोधित खाना पाचन वा पेट समस्याहरूको लागि कारण हो । जुन दिन उसले यसबाट जोगियो उसलाई पेटको समस्या कम भएको थियो ।

पेट गडबडी र केही अन्य समस्या

सर्वेक्षणमा संलग्न व्यक्तिहरूले पेट र दिमागको बीचमा केही सम्बन्ध रहेको स्वीकार गरे । हरेक हप्ता पाचन÷पेट समस्याबाट पीडितमध्ये ५९% मा मानसिक स्वास्थ्य चुनौतीहरु पनि फेला परेको छ । उनीहरु कुनै न कुनै कुरामा बढी चिन्तित हुन्छन् । उनीहरुको स्मरणशक्ति घट्दै गएको छ । कुनै पनि कुरा चाँडै बिर्सने मात्र होइन, उनीहरुको मुड पनि हरेक पल बदलिन्छ । कुनै पनि काम गर्ने उर्जा नपाइरहेको देखिन्छ । कसैले शरीरबाट उर्जा चुसेको जस्तो देखिन्छ । यो संख्या प्रायः पाचन समस्या हुने मानिसहरूको भन्दा बढी देखिन्छ ।

खाने र पिउने बानीमा परिवर्तनले सुधार देखाउँछ

यस सर्वेक्षणमा संलग्न करिब ६७% मानिसले जीवनशैली परिवर्तन गर्दा फाइदा हुने विश्वास गरेका थिए । जसले आफ्नो जीवनशैली परिवर्तन गरे, शारीरिक गतिविधि गर्न थाले र खानपान परिवर्तन गर, उनीहरुमा पाचनसम्बन्धी समस्या कम भएको थियो । दशमध्ये चार उत्तरदाताहरूले ताजा र केमिकलरहित खानेकुरा खाँदा पाचन वा आन्द्राको स्वास्थ्य समस्याबाट बच्न मद्दत गर्ने विश्वास गर्छन् । त्यसैले अहिले १० मध्ये ६ जनाले आफ्नो दैनिक आहारमा केमिकलरहित चीजहरू खोज्ने गरेको पनि प्रतिवेदनमा छ ।

जंक फुडबाट धेरै रोगहरू

पाचन/आन्द्राको स्वास्थ्य समस्याहरू आजका सहरियाहरुको प्रमुख चिन्ताको रूपमा देखा परेको रिपोर्टले उल्लेख गरेको छ । जंक/प्रशोधित/प्याकेज गरिएको खाना जसले पेटको स्वास्थ्यलाई बिगार्छ त्यही तनाव/चिन्ताको लागि जिम्मेवार मानिन्छ । यसमा यो प्रमाण छ कि त्यहाँ आन्द्रा र मस्तिष्कबीच एक बलियो सम्बन्ध छ र पाचन/आन्द्रा स्वास्थ्यसंग समस्या धेरै गैर–संक्रामक रोगहरु लाई निम्त्याउन सक्छ । जसमा मोटोपना, मधुमेह, उच्च रक्तचाप र मुटु रोग पर्दछन् । मिसावटयुक्त खानेकुराबाट क्यान्सर हुने खतरा हुन्छ ।

जब चिन्ता बढ्यो, निद्रा पनि कम भयो

आधुनिक जीवनशैलीले मानिसमा तनाव बढाएको अध्ययनले देखाएको छ । जसको चिन्ता बढ्यो, उनीहरुलाई निद्रामा पनि समस्या भयो । अर्थात् गहिरो निन्द्रा लाग्दैन । राति सुत्दा ढिलो सुत्नु, सुतिसकेपछि पनि निन्द्रा नलाग्नु, बेला निद्रा खुल्नु, लामो समयसम्म सुत्न नसक्नु सामान्य लक्षण हुन् । यस सर्वेक्षणमा प्रतिक्रिया दिने आधाभन्दा बढी मानिसहरूलाई नियमित रूपमा यी समस्याहरू छन् । विशेष गरी महिलाहरूले धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू सामना गरिरहेका छन् जस्तै–ऊर्जाको कमी, मुड स्विंग, उदासी र चिन्ता ।
ऊर्जाको अभाव महिलाहरूले सामना गर्ने सबैभन्दा सामान्य समस्याको रूपमा देखा पर्यो । प्रतिक्रिया दिने महिलाहरू मध्ये, ४१% ले यो नियमित रूपमा अनुभव गरेको रिपोर्ट गरे । मुड स्विङ्स पनि एउटा ठूलो समस्या हो र ४०% महिलाले यो नियमित रूपमा अनुभव गरेको रिपोर्ट गरेका छन । उदासी ३९% महिलाहरूद्वारा रिपोर्ट गरिएको अर्कोसमस्या हो, त्यसपछि चिन्ता, जसलाई ३४% महिलाहरूले नियमित रूपमा अनुभव गर्ने रिपोर्टमा छ । अनुवाद गरिएको