काठमाडौं । बलियो शेयर बजार कुनै पनि देशको प्रगतिको सूचक हो । शेयर बजारको आकार जति ठूलो हुन्छ, अर्थतन्त्र पनि त्यही अनुपातमा हुन सक्छ । विश्वका प्राय देशमा स्टक मार्केट अर्थात सेयर बजार सञ्चालनमा छन् । विश्वमा रहेका सेयर बजारमा नेपालको स्टक मार्केट निकै तल रहेको छ ।
यद्यपि नेपालका मुख्य दुई छिमेकी भारत र चीनका सेयर बजारहरु भने विश्वकै ठूला सेयर बजारको सूचीमा छन् । तर, यी सेयर बजारहरु पनि विश्वकै सबैभन्दा ठूलो शेयर बजार भने होइनन । यस्ता छन् विश्वको सबैभन्दा ठूलो बजार :
१. न्यूयोर्क स्टक एक्सचेन्ज
विश्वको सबैभन्दा ठूलो शेयर बजार न्यूयोर्क, संयुक्त राज्य अमेरिकाको लोअर म्यानहट्टनमा छ । यसको नाम न्यूयोर्क स्टक एक्सचेन्ज (एनवाइएससी) हो । यसमा करिब २४ सय कम्पनीहरु सूचीकृत छन् । एनवाइएससीमा सूचीबद्ध कम्पनीहरूको कुल बजार पूंजी २५ ट्रिलियन डलरभन्दा बढी छ ।
२. नास्दाक
अमेरिकाको नास्दाक सूचीमा दोस्रो स्थानमा छ । यस स्टक एक्सचेन्जमा प्राविधिक कम्पनीहरू प्रमुख रूपमा सूचीबद्ध छन् । एप्पल, अमेजन र गुगल जस्ता ठूला टेक कम्पनीहरू यसमा सूचीबद्ध छन् । ल्बकमबत्र मा सूचीबद्ध कम्पनीहरूको बजार पूंजी २० ट्रिलियन डलरभन्दा बढी छ ।
३. सांघाई स्टक एक्सचेन्ज
चीनको सांघाई स्टक एक्सचेन्ज तेस्रो स्थानमा छ । यो एसियाकै सबैभन्दा ठूलो स्टक एक्सचेन्ज हो । अलीबाबा, टेन्सेंट और चाइना मोबाइल जस्ता कम्पनीहरू यहाँ सूचीबद्ध छन् । यसको मार्केट क्याप ६.६ ट्रिलियन डलर छ ।
४. युरोनेक्स्ट
युरोनेक्स्ट सूचीमा चौथो स्थानमा छ । यो युरोपको स्टक एक्सचेन्ज हो । यसमा १५०० कम्पनीहरू सूचीबद्ध छन् । यसमा सूचीबद्ध कम्पनीहरूको मार्केट क्याप ६.२ लाख करोड डलर छ ।
५. टोकियो स्टक एक्सचेन्ज
जापान स्टक एक्सचेन्ज वा टोकियो स्टक एक्सचेन्ज यो सूचीमा पाँचौं स्थानमा छ । यहाँ सूचीबद्ध धेरै कम्पनीहरूले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा पनि व्यापार गरिरहेका छन् । यसमा सूचीबद्ध कम्पनीहरूको कुल बजार मूल्य ५.७५ लाख करोड डलर छ ।
६. सेन्जेन स्टक एक्सचेन्ज
छैटौं स्थानमा चीनको सेन्जेन स्टक एक्सचेन्ज रहेको छ । यो चीनको दोस्रो ठूलो स्टक एक्सचेन्ज हो । यसमा सूचीबद्ध कम्पनीहरूको कुल बजार पूंजी ४.३८ ट्रिलियन डलर छ ।
७. नेशनल स्टक एक्सचेन्ज
भारतको नेशनल स्टक एक्सचेन्ज (एनएसइ) सातौं स्थानमा छ । एनएसइ भारतको २ प्रमुख स्टक एक्सचेन्ज मध्ये एक हो । यसको मार्केट क्याप ४ ट्रिलियन डलरभन्दा बढी छ । यद्यपि, भारतको दोस्रो स्टक एक्सचेन्ज बीएसई पनि यसको कम्पनीहरूको मार्केट क्यापको हिसाबले ४ ट्रिलियन डलरको छ ।
