काठमाडौं । भारतमा आईफोन उत्पादन बढाउने एप्पलको घोषणालाई ठूलो आशाका साथ हेरिएको छ । तर चीनबाट भारतमा उत्पादन स्थानान्तरण गर्नु एप्पलको लागि लाभदायक सम्झौता हुनेछ कि छैन भन्ने प्रश्न उठिरहेको छ ।
मे १ मा, यस वर्षको पहिलो त्रैमासिकको लागि अपेक्षा गरिएको भन्दा राम्रो नाफा घोषणा गर्दै, एप्पलले नयाँ अमेरिकी शुल्कले कम्पनीको आपूर्ति श्रृंखलालाई असर गरिरहेको र कम्पनीले यसको मूल्य चुकाउनुपर्ने हुन सक्ने चेतावनी पनि दियो । एप्पलका प्रमुख कार्यकारी टिम कुकले यस वर्षको सुरुमा भनेका थिए कि ट्यारिफको प्रभाव ‘सीमित’ थियो तर, दोस्रो त्रैमासिकमा कम्पनीलाई ९० करोड डलरको नोक्सान हुन सक्छ ।
के भारतमा आईफोनको उत्पादन साँच्चै बढ्न सक्छ ?
कुकले थप भने कि उनी ‘अमेरिकामा बेचिने अधिकांश आईफोनहरू भारतमा बन्नेछन’ भन्ने अपेक्षा गर्छन् । हालै, अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको नयाँ ट्यारिफ नीतिअन्तर्गत अमेरिकाले चीनमाथि भारी ट्यारिफ लगाएको छ । बदलामा चीनले पनि अमेरिकी उत्पादनहरूमा आयात शुल्क बढाएको छ । स्मार्टफोन, सेमीकन्डक्टर र कम्प्युटरहरू हाल अमेरिकी शुल्कबाट मुक्त छन्, तर विज्ञहरू भन्छन् कि एप्पल यी नयाँ नीतिहरूबाट पूर्ण रूपमा बाहिर छैन । स्वतन्त्र प्राविधिक विश्लेषक रोब एन्डरल भन्छन् कि पूर्ण रूपमा निर्मित स्मार्टफोनहरूलाई अमेरिकी ट्यारिफ दरबाट छुट दिइएको छ, तर आईफोनहरूमा प्रयोग हुने सबै पार्टपुर्जाहरूलाई यो छुटबाट छुट दिइएको छैन । ‘जति धेरै चीजहरूले सीमा नाघ्छन्, उपकरणको मूल्य त्यति नै बढी हुन्छ,’ एन्डरले भन्छन्–‘अन्तमा, यो एक महँगो प्रस्ताव बन्छ ।’
केही अन्य विज्ञहरू पनि एप्पलले भारतमा उत्पादन बढाउन सक्छ भन्ने सोच्छन् । ‘यी पारस्परिक ट्यारिफ नीतिहरूमा भइरहेको उतारचढावका कारण भविष्यका जोखिमहरू कम गर्न एप्पलले आफ्ना अमेरिकी उत्पादनहरूको उत्पादन भारतमा सार्ने सम्भावना छ,’ क्यानालिसका अनुसन्धान प्रबन्धक ले शुआन चिउले भने । क्यानालिसका अनुसार अमेरिकामा पठाइएका धेरैजसो आईफोनहरू अझै पनि चीनमा बनेका भएपनि, भारतमा उत्पादन पहिलो त्रैमासिकको अन्त्यतिर बढेको छ ।
चुनौतीहरू के छन् ?
टिम कुकले थप दुई रोचक कुरा भने । पहिलो, अमेरिकामा बेचिने लगभग सबै आईप्याड, म्याक, एप्पल घडी र एयरपडहरू भियतनाममा बन्नेछन् । दोस्रो, अमेरिका बाहिर बेचिने सबै एप्पल उत्पादनहरू चीनमा उत्पादन भइरहनेछन् । अर्थात्, यदि तपाईंले एप्पलको समग्र रणनीति हेर्नुभयो भने, तपाईंले पाउनुहुनेछ कि यो एकैसाथ धेरै देशहरूमा उत्पादन गर्ने नीतिसँग अगाडि बढिरहेको छ । कुकले यो कुरा स्वीकार गर्दै भने कि कम्पनीले सबै कुरा एकै ठाउँमा राख्नुमा धेरै जोखिम हुन्छ भन्ने कुरा सिकेको छ ।
‘लगानीकर्ताहरूको लागि प्रश्न यो हो : एप्पलको लागि चीनलाई कसले प्रतिस्थापन गर्न सक्छ ? यो सजिलो प्रश्न होइन र यसले एप्पलको भविष्यको योजनाहरूको लागि खतरा निम्त्याउन सक्छ,’ एक्सटिबीका अनुसन्धान निर्देशक क्याथलिन ब्रुक्सले भनिन् । ‘वास्तविक कथा यी अभूतपूर्व व्यावसायिक चुनौतीहरूलाई सम्बोधन गर्ने टिम कुकको योजनामा छ,’ ईमार्केटरका विश्लेषक ज्याकब बोर्न भन्छन् । उनले थप भने कि एप्पलको उत्पादन भारतमा सार्ने योजनाले ‘समापन समयसीमा, क्षमता सीमा र सम्भावित लागत वृद्धिको बारेमा प्रश्न उठाउँछ जुन अपरिहार्य हुन सक्छ र कम मार्जिन, उपभोक्ताहरूलाई पासथ्रु वा मिश्रित परिणामहरू निम्त्याउन सक्छ ।’ अनुवाद गरिएको
