काठमाडौं । मुडीज रेटिङ्सले अमेरिकी ऋण रेटिङलाई डाउनग्रेड गरेको छ । यससँगै विश्वको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्रका रुपमा रहेको अमेरिकाको अन्तिम उत्तम क्रेडिट रेटिङ पनि समाप्त भएको छ । यो निर्णयले वित्तीय बजारमा उथलपुथल ल्याउन सक्छ र ब्याजदर पनि बढाउन सक्छ । यसका साथै, पहिले नै भन्सार शुल्क र मुद्रास्फीतिको मार खेपिरहेका अमेरिकी जनताले अझ बढी आर्थिक बोझको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ ।

तीन प्रमुख क्रेडिट रेटिङ एजेन्सीहरू मध्ये, मूडीज मात्र अमेरिकी ऋणमा आफ्नो ‘एएए’ उत्कृष्ट रेटिङ कायम राख्ने एक मात्र संस्था थियो । मुडीजले १९१७ देखि संयुक्त राज्य अमेरिकालाई उत्तम क्रेडिट रेटिङ दिएको थियो र त्यसबेलादेखि नै यसलाई कायम राख्दै आएको छ । अब मुडीजले अमेरिकाको क्रेडिट रेटिङ एक अंकले घटाएको छ । अब यो ‘Aa१’ भएको छ । फिच रेटिङ्स र एसएन्डपीले पहिले नै अमेरिकाको क्रेडिट रेटिङ डाउनग्रेड गरिसकेका छन् । फिच रेटिङ्सले २०२३ सम्म अमेरिकी ऋणको क्रेडिट रेटिङ डाउनग्रेड गरेको थियो र एसएन्डपीले २०११ मा नै त्यसो गरेको थियो । एक विज्ञप्तिमा, मुडीजले ऋण घटाउने निर्णय एक दशकभन्दा बढी समयदेखि सरकारी ऋण र ब्याज भुक्तानीको अनुपात समान मूल्यांकन भएका देशहरूको भन्दा धेरै उच्च स्तरमा पुगेकोले गरिएको बताएको छ ।

ऋण संकट

मुडीजले भविष्यमा अमेरिकाको ऋणको आवश्यकता अझ बढ्ने बताएको छ । यसले अमेरिकाको अर्थतन्त्रमा नराम्रो असर पार्नेछ । यद्यपि, ह्वाइट हाउसका प्रवक्ता कुश देसाईले यसबारे प्रतिक्रिया दिँदै ट्रम्प प्रशासनले बाइडेनका गल्तीहरू सच्याउनमा ध्यान केन्द्रित गरिरहेको बताए । अघिल्लो सरकारमा भइरहेको फजुल खर्च, ठगी र दुरुपयोग कम हुनेछ । यदि मुडीजको कुनै विश्वसनीयता भएको भए, यो विगत चार वर्षको आर्थिक विनाशमा चुप लागेर बस्ने थिएन ।

यो उल्लेखनीय छ कि मुडीजले गत वर्ष नोभेम्बरमा नै अमेरिकालाई आफ्नो रेटिङ घटाउने चेतावनी दिएको थियो । क्रेडिट रेटिङ एजेन्सीले सरकारी राजस्व बढाएर वा खर्च घटाएर अमेरिकाले आफ्नो एएए रेटिङ पुनः प्राप्त गर्न सक्ने बताएको छ । एक अनुमान अनुसार, अमेरिकाको वार्षिक घाटा २०२४ मा १.८ ट्रिलियन डलरबाट बढेर २०३४ सम्ममा २.९ ट्रिलियन डलर पुग्नेछ । अमेरिकाले २०११ मा १.३ ट्रिलियन डलरको वार्षिक बजेट घाटा चलाइरहेको थियो, जुन गत वर्ष बढेर १.८ ट्रिलियन डलर पुगेको छ ।

यसले कस्तो प्रभाव पार्न सक्छ ?

अमेरिकी ऋणलाई लामो समयदेखि लगानीकर्ताहरूले सबैभन्दा सुरक्षित आश्रयस्थल मान्दै आएका छन् । तर मुडीजको मूल्याङ्कन कटौतीले यसले आफ्नो चमक केही हदसम्म गुमाएको स्पष्ट देखाउँछ । लगानीकर्ताहरूले सरकारलाई ऋण दिने क्रममा बढी जोखिम देख्दा मूल्यांकन कटौतीले अमेरिकी ट्रेजरी प्रतिफल बढाउने सम्भावना छ । हालैका समयमा अमेरिका डिफल्टको संघारमा पुगेको धेरै उदाहरणहरू छन् । आगामी केही वर्षमा अमेरिकाको ऋण–जीडीपी अनुपात २०० प्रतिशत पुग्न सक्ने विश्वास गरिएको छ । अर्थात् देशको ऋण कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको दोब्बर पुग्नेछ । अनुवाद गरिएको