काठमाडौं । सुनको मूल्य हाल निरन्तर घटिरहेको छ र अमेरिकी डलर केही हदसम्म बढेको छ । धेरै लगानीकर्ताहरूले सुनको मूल्य अझ घट्ने विश्वास गर्न थालेका छन् । तर, एक लगानीकर्ताको फरक धारणा छ । यी लगानीकर्ताले आगामी समयमा सुनको मूल्य बढ्ने मात्र होइन, डलर पनि कमजोर हुने चेतावनी दिएका छन् ।

अर्बपति लगानीकर्ता रे डालियोले सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म एक्समा एक पोस्टमा भनेका छन् कि रूसी तेल कम्पनीहरूमाथि अमेरिकी प्रतिबन्धले विश्वव्यापी वित्तीय संसारमा अशान्ति निम्त्याउन सक्छ । यसले डलरलाई कमजोर बनाउन सक्छ र सुनको मूल्य बढाउन सक्छ । उनले विगतका उदाहरणहरू उद्धृत गरे जहाँ आर्थिक युद्धहरूले विश्वव्यापी मौद्रिक गतिशीलतालाई परिवर्तन गरेको छ ।

प्रतिबन्धपछि तेलको मूल्य बढ्यो

युक्रेनमा जारी युद्धलाई लिएर वाशिंगटनले रूसका दुई ठूला तेल कम्पनीहरू, रोसनेफ्ट र लुकोइलमाथि नयाँ प्रतिबन्ध लगाएपछि डालियोको टिप्पणी आएको हो । यो कदमले आपूर्ति चिन्ता बढाएको छ, जसले गर्दा हप्ताको सुरुमा तेलको मूल्य बढेको छ । यद्यपि ब्रेन्ट क्रुड शुक्रबार बिहान ३६ सेन्टले घटेर प्रति ब्यारेल ६५.६३ डलरमा र अमेरिकी वेस्ट टेक्सास इन्टरमिडिएट ३३ सेन्टले घटेर ६१.४३ डलरमा पुगेको छ, तर शनिबार बिहान तिनीहरू पुनः उकालो लागेका छन् ।

इतिहासको सन्दर्भ

डालियोले भने कि इतिहासमा गोलाबारी अघि आर्थिक र आर्थिक युद्धहरू भएका छन्, जसलाई हामी अहिले प्रतिबन्ध भन्छौं । उनले थप व्याख्या गरे कि जब ऋणीले आफ्नो दायित्व तिर्न अस्वीकार गर्छ, यसले ऋणदातालाई आर्थिक रूपमा हानि पुर्याउन सक्छ, तर यसले आफ्नै मुद्रा र क्रेडिटलाई पनि कमजोर बनाउन सक्छ । जब कुनै प्रमुख विश्व शक्तिको रिजर्भ मुद्रा संलग्न हुन्छ तब यो प्रभाव अझ बढ्छ ।

सुन र डलरमा प्रभाव

यी घटनाहरूले सुनको मूल्यमा उतारचढाव ल्याएको छ । शुक्रबार बिहान स्पट सुन ०.२% ले घटेर ४४,११८.६८ प्रति औंसमा पुगेको थियो, जुन १० हप्तामा पहिलो साप्ताहिक गिरावटको दिशामा थियो । बलियो डलर र अमेरिकी मुद्रास्फीतिको अगाडिको स्थितिले मूल्यमा दबाब दियो । अमेरिकी डिसेम्बर सुनको फ्युचर्स ०.३% ले घटेर ४४,१३३.४० प्रति औंसमा पुगेको छ ।

डालियोको चेतावनीले रूसमाथिको प्रतिबन्ध जस्ता भूराजनीतिक र आर्थिक झट्का लक्षित देशभन्दा बाहिर फैलिन सक्छ भन्ने बढ्दो विश्वासलाई बलियो बनाउँछ, जसले गर्दा रिजर्भ मुद्रा, ऋण बजार र सुनजस्ता सुरक्षित–स्वास्थ्य सम्पत्तिहरूमा असर पर्न सक्छ । उनले लेखे कि सुनको होल्डिंग र मूल्य बढ्छ किनभने यो एक गैर–फिएट मुद्रा हो जुन सुरक्षित रूपमा राखिएको छ र विश्वव्यापी रूपमा स्वीकृत छ ।

प्रतिबन्धको विश्वमा प्रभाव

यो बुझ्नु महत्त्वपूर्ण छ कि जब कुनै देशले अर्को देशमाथि प्रतिबन्ध लगाउँछ, यसले प्रतिबन्ध लगाइएको देशलाई मात्र असर गर्दैन । यसले विश्वव्यापी अर्थतन्त्रलाई पनि असर गर्न सक्छ । उदाहरणका लागि, यदि रूस जस्तो प्रमुख तेल उत्पादक देशमाथि प्रतिबन्ध लगाइयो भने, तेल आपूर्ति घट्न सक्छ, जसले गर्दा तेलको मूल्य बढ्न सक्छ । यसले विश्वभरका देशहरूमा मुद्रास्फीति निम्त्याउन सक्छ ।

यसबाहेक, जब कुनै देशको मुद्रा कमजोर हुन्छ, यसले अन्य देशहरूको लागि पनि समस्या सिर्जना गर्न सक्छ । डालियो भन्छन् कि यस्तो समयमा मानिसहरू आफ्नो सम्पत्ति सुरक्षित गर्न सुन जस्ता चीजहरूमा लगानी गर्न रुचाउँछन् । यसले सुनको माग बढाउँछ, यसलाई महँगो बनाउँछ । अनुवाद गरिएको