काठमाडौं । पैसा कमाउने र खर्च गर्ने बारेमा फरक–फरक मानिसहरूको फरक–फरक विचार हुन्छ । केही मानिसहरु भन्छन–जवान हुँदा नै पूर्ण रूपमा जीवन बिताउनुपर्छ, बुढेसकालमा पैसाले के गर्छ ? अर्कोतर्फ, धेरैले आफ्नो जीवन मितव्ययी रूपमा बिताउँछन्, यो सोचेर कि उनीहरूले धन जम्मा गरेपछि पछि अर्थात बुढेशकालमा जीवनको आनन्द मिल्छ । तर त्यतिन्जेलसम्म, तिनीहरू पहिले नै बूढो भइसकेका हुन्छन् । जापानका एक वृद्ध पुरुषले यस्तै अवस्थाको सामना गरिरहेका छन् । उनको नाम सुजुकी हो

सुजुकीले धेरै दशकसम्म धेरै बचत गरे । उनले आफ्नो सम्पूर्ण जीवन न्यूनतम खर्चमा बिताए । यसरी, उनले ६५ मिलियन येन (लगभग साढे ६ करोड रुपैयाँ) बचत गरे । आज, उनी ६७ वर्षका छन् र अझै पनि उनीसँग सो रकम बचतमा छ । तर, अहिले उनी पछुताउँदै भन्छन् कि उनले जीवनका साना खुशीहरू भन्दा पैसालाई बढी महत्व दिए । उनले आफ्नी श्रीमतीको मृत्यु पछि यो कुरा पूर्णरूपमा महसुस गरे ।

सुजुकीको कथा साउथ चाइना मर्निङ पोस्टमा जापानी सम्पत्ति व्यवस्थापन कम्पनी द गोल्ड अनलाइनलाई उद्धृत गर्दै प्रकाशित भएको थियो । यो कथाले अनलाइनमा व्यापक बहस सुरु गरेको छ, मानिसहरूले निरन्तर बचत गर्नुको वास्तविक नकारात्मक पक्ष के हो भनेर सोचिरहेका छन् ।

सरलताको जीवन

सुजुकीले धेरै साधारण जीवन बिताउँथे । उनी गरिबीमा हुर्केका थिए । उनले माध्यमिक विद्यालयमा पढ्दै गर्दा काम गर्न थाले, रेस्टुरेन्टहरूमा काम गरेर पैसा कमाउन थाले । जब उनले पूर्ण–समय जागिर पाए, उनले आफ्नो कार्यस्थलबाट टाढा रहेको सस्तो अपार्टमेन्ट रोजे । उनले लागत घटाउन यो गरे । उनी सधैं घरमै पकाएको खाना खान्थे, प्रायः आफ्नो खाजाको बक्समा अंकुरित दाल र कुखुराको मासु बोकेर हिँड्थे । धेरै वर्षसम्म उनी रेस्टुरेन्टहरूमा खानबाट जोगिन्थे । उनी घुम्न साइकल वा हिँडेर जान्थे । उनले कहिल्यै यातायातको प्रयोग गरेनन् । बिजुलीको बिल कम गर्न उनले एसी विरलै प्रयोग गर्थे ।

श्रीमतीको मृत्यु पछि पछुतो

सुजुकीले आफ्नी श्रीमतीलाई कामकैत्र क्रममा भेटे । उनलाई उनको बचत गर्ने बानीको बारेमा थाहा थियो । उनीहरूले सँगै बच्चा हुर्काए । सुजुकी स्वीकार्छन् कि आमाबाबु बनेपछि उनको बचत गर्ने बानी केही हदसम्म घट्यो । तर सरलता उनको जीवनको केन्द्रीय भाग रह्यो । अब, आफ्नी श्रीमतीको मृत्यु पछि, सुजुकीलाई धेरै पछुतो छ । उनी समयलाई फर्काउन सकिँदैन भनेर विलाप गर्छन् र भन्छन–पैसा मात्र भएर जीवन बिताउनुको के अर्थ ?

पहिले पनि धेरै केसहरू भएका छन्

यो कुनै पृथक कथा होइन । जापानमा यस्ता धेरै घटनाहरू भएका छन् जहाँ मानिसहरूले आफ्नो सम्पूर्ण जीवन भव्यताका साथ बचत गरेर बिताएका छन् । गत वर्ष, एक ४५ वर्षीय पुरुष समाचारको हेडलाइन बने । उनले दुई दशकसम्म मितव्ययी जीवन बिताएर लगभग ८ करोड येन बचत गरे । उनको खानामा प्रायः अमिलो आलुबखडा, नुनिलो तरकारी र भात मात्र हुन्थ्यो । कहिलेकाहीँ रात्रिभोजमा केवल सित्तैमा पाइने इनर्जी ड्रिक्स मात्र हुन्थ्यो, जुन उनले सुविधा स्टोरहरूमा अंकहरू मार्फत कमाएका थिए । अनुवाद गरिएको