काठमाडौं । यदि तपाईंले आर्थिक समस्यामा गलत निर्णय लिनुभयो भने, त्यो धेरै महँगो हुन सक्छ । धेरै लगानीकर्ताहरू यो कुरामा सहमत पनि छन् । यद्यपि, यस बीचमा, धेरै लगानीकर्ताहरूले वित्तको बारेमा आफ्नो चिन्ता कम गर्ने तरिकाहरू पनि खोजिरहेका छन् । यहाँ, हामी पीजीआईएम इन्डिया म्युचुअल फण्डका सीईओ अजित मेननबाट आर्थिक समस्याले घेरिएको अवस्थामा कसरी अगािड बढने भन्नेबारे केही सुझाव प्रस्तुत गर्दैछौं ।

यदि तपाईं आफ्नो आर्थिक चिन्ता कम गर्न चाहनुहुन्छ भने, पहिले ती स्रोतहरू पहिचान गर्न आवश्यक छ । यसो गर्दा हाम्रो तनाव कम हुन्छ । वर्षौंदेखि लगानीकर्ताको प्रवृत्तिमा मुख्यतया लगानीकर्ताको व्यवहारबाट चिन्ता सुरु हुने गरेको देखिएको छ । त्यहाँ विशेष गरी दुई प्रमुख व्यवहारिक विशेषताहरू छन् जसले वित्तीय चिन्ता निम्त्याउँछ :

क) एक विकल्पमा लगातार फोकस
ख) प्रक्रियाहरूमा फोकसको कमी

बजारको उतारचढावलाई बेवास्ता गर्नुहोस्

धेरै लगानीकर्ताहरू जो आर्थिक चिन्ताले समस्यामा परेका छन् त्यसको पछाडिको मुख्य कारण भनेको उनीहरूले बारम्बार बजार भविष्यवाणीहरू सुनेर समय बर्बाद गरिरहेका छन् । बजार समय निर्धारण वा यसलाई स्थिर राख्न असम्भव काम हो । यसको सट्टा, लगानीकर्ताहरूले सम्पत्ति विनियोजन र विविधीकरणका नियमहरू पालना गरेर बजार जोखिम कम गर्न सक्छन् ।

धेरै कारकहरू नियन्त्रण बाहिर

यदि तपाइँ बजारमा लगानी गर्ने मन बनाउनुहुन्छ भने, निश्चित रूपमा दक्ष वित्तीय सल्लाहकारको सल्लाह लिनुहोस् । वित्तीय सल्लाहकारको मद्दत लिनुहोस् र आफ्नो आवश्यकताअनुसार लगानी निर्णय गर्नुहोस् । दोस्रो, लगानीकर्ताहरूले प्रक्रियाहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्नुपर्छ र नियन्त्रण गर्न सकिने कुरा मात्र नियन्त्रण गर्ने प्रयास गर्नुपर्छ । अन्य कुराको बारेमा धेरै चिन्ता नगर्नुहोस् । उदाहरणका लागि व्याजदर, मुद्रास्फीति, कच्चा तेलको मूल्यजस्ता बृहत् आर्थिक कारकहरू कसैको नियन्त्रणभन्दा बाहिर छन् ।

सबैको आर्थिक लक्ष्य फरक–फरक

कसैले पनि आर्थिक चिन्तालाई पूर्ण रूपमा हटाउन सक्दैन, किनकि सबैका लक्ष्यहरू फरक हुन्छन् । यो कुरा बुझेर मान्नुभयो भने तनाव कम हुन सक्छ । वित्तीय चुनौतिहरूलाई राम्रोसँग न्यूनीकरण गर्ने प्रयास गर्नुपर्छ । यसका लागि हामीले घरायसी बजेट, सुरक्षा, आपतकालीन बचत र त्यसपछि लगानीको सही क्रमअनुसार सोचेर आर्थिक योजना बनाउनुपर्छ । दीर्घकालीन लगानीबाट पनि जोखिम कम गर्न सकिन्छ ।

सम्पत्ति विनियोजन र विविधीकरण

लगानीकर्ताहरूले वित्तसँग सम्बन्धित जोखिम कम गर्न विभिन्न सम्पत्ति वर्गहरूमा लगानी गरेर आफ्नो पोर्टफोलियो विविधीकरण गर्नुपर्छ । सात प्रमुख सम्पत्ति वर्गहरू इक्विटी, ऋण, सुन, कमोडिटी, मुद्रा, घर जग्गा र विकल्प हुन् । यो महत्वपूर्ण छ किनकि यसले एकको समग्र पोर्टफोलियोमा नकारात्मक पक्ष जोखिम कम गर्न मद्दत गर्न सक्छ । सम्पत्ति विनियोजन र विविधीकरणबाहेक तेस्रो र सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा दीर्घकालीन कम्पाउन्डिङलाई कहिल्यै रोक्नु होइन । यसलाई सम्भावित रूपमा फिर्ता जोखिमको अनुक्रम भनिन्छ । लामो अवधिमा रिटर्नको स्थिरता महत्वपूर्ण छ । एकपटक कम्पाउन्डिङ प्रक्रिया अस्तव्यस्त भएपछि, ट्रयाकमा फर्किन धेरै गाह्रो हुन्छ । यसले वित्तीय लक्ष्यहरू प्राप्त गर्न गाह्रो बनाउन सक्छ ।

आफ्नै रणनीतिमा लगानी गर्नुहोस्

यी सबै आवश्यक विधिहरूले तपाईंको वित्तीय चिन्तालाई कम गर्न सक्छ, तर केही गैर–वित्तीय पक्षहरूलाई पनि विचार गर्न महत्वपूर्ण छ । सबैभन्दा पहिले, आफ्नो स्वास्थ्यको ख्याल राख्नु महत्वपूर्ण छ । दोस्रो, लगानीकर्ताले ‘आफैमा लगानी गर्नुहोस’ रणनीतिको पालना गर्नुपर्छ, अर्थात् उसले आफूलाई स्तरोन्नति गर्ने तरिका र माध्यमहरू निरन्तर खोज्नुपर्छ । तेस्रो, बचत गरिएको समयको गुणस्तर हेर्नुपर्छ । अनुवाद गरिएको